Zakłady Ceramiki Radiowej UNITRA-CERAD w Białogardzie – zakład przemysłu elektronicznego, należący do zjednoczenia UNITRA. Produkował podzespoły ceramiczne dla radiotechniki. Jedną z jego komórek był Zakład Doświadczalno-Badawczy Ceramiki Elektronicznej, mieszczący się w Warszawie przy ul. Kłobuckiej 23.

„Zakłady Ceramiki Radiowej CERAD w Warszawie produkowały wyroby dla przemysłu elektronicznego i teletechnicznego, w znacznym stopniu przyczyniając się do rozwoju polskiej elektroniki. Na owe czasy był to jeden z najbardziej nowoczesnych, dynamicznie rozwijających się zakładów w przemyśle elektronicznym w Polsce. Na przestrzeni lat 1955-1985 Zakład zawdzięczał swój dynamiczny rozwój dobrze zorganizowanym komórkom przygotowującym i kontrolującym procesy produkcyjne. Były to m.in.: Biuro Rozwojowe, Dział Technologiczny, Wydział Automatyzacji Produkcji, Dział Kontroli Technicznej oraz Zakład Doświadczalno-Badawczy Ceramiki Elektronicznej. Kluczową rolę odegrały także wykwalifikowana kadra kierownicza i wspaniała załoga.

Hala produkcyjna Unitra Cerad

W procesach produkcyjnych w Zakładzie starano się przede wszystkim wykorzystywać wyniki własnych badań naukowych. Opracowane nowoczesne technologie i wdrożone do produkcji wyroby umożliwiły w bardzo krótkim czasie zabezpieczenie potrzeb krajowych w zakresie podzespołów ceramicznych i wyeliminowanie importu, w wyniku czego zaoszczędzono w skali gospodarki narodowej wiele milionów złotych.”[i]

„W drugiej połowie lat 60. nastąpił dalszy dynamiczny rozwój Zakładów Ceramiki Radiowej, wynikający ze wzrastającego zapotrzebowania rynku materiałów elektronicznych na wyroby ceramiczne. Powiększano powierzchnie produkcyjne, laboratoryjne i biurowe. Wybudowano dużą halę piecowni, powiększono 3-krotnie powierzchnię oddziału przygotowania mas i magazynów surowców, powstała nowa hala mieszcząca suszarnie rozpyłowe, wybudowano nowy budynek dla produkcji piezoceramiki, przejęto przylegającą do Zakładu halę na potrzeby działu głównego mechanika i narzędziowni, a także rozbudowano budynek biurowo-socjalny. Ogółem powierzchnia zakładu powiększyła się ponad 6-krotnie! Było to odzwierciedlenie szybko rosnącej produkcji Zakładu i radykalnego powiększania się skali asortymentu wyrobów. Zakres produkcji obejmował trzy główne grupy wyrobów: ceramiczne elementy konstrukcyjne i elektroizolacyjne, kondensatory ceramiczne oraz filtry i przetworniki piezoceramiczne.”[ii]

Hala produkcyjna Unitra Cerad

CERAD dysponował kompleksową linią produkcyjną piezoceramiki. Osobą odpowiedzialną za proces produkcji piezoceramiki była inż. Ewa Mućko. – Dysponowaliśmy własną narzędziownią więc na bieżąco mogliśmy udoskonalać nasze rozwiązania i wprowadzać liczne nowości. Bardzo duża ilość form i wykrojników sprawiała, że oferta była bardzo szeroka – opowiada Ewa Mućko.

Katalog produktów Unitra Cerad

Wraz z końcem PRL w przemyśle zaczęły następować liczne zmiany. – Na początku lat 90 radykalnie unowocześniliśmy produkcję piezo-przetworników. Nową technologię opracowaliśmy wraz z inżynierami z firmy Loctite. Ich kleje pozwoliły nam poprawić produktywność oraz jakość oferowanych wyrobów. Na początku lat 90 wprowadzona do masowej produkcji została również membrana PCV, gdyż dotychczasowa – aluminiowa nie sprawdzała się m.in. w motoryzacji i w kopalniach – dodaje Ewa Mućko.

PCA-100 – przetwornik piezo

CERAD oferował zarówno same piezo-przetworniki jak i gotowe rozwiązania. Oprócz rozwiązań typowo przemysłowych, w ofercie firmy były również urządzenia do powszechnego stosowania. Jednym z nich był „SONOPULS – Alarm osobisty dla chorych”. Kieszonkowy sygnalizator przeznaczony był dla chorych, narażonych na nagłą utratę przytomności, w celu powiadomienia otoczenia o konieczności udzielenia pomocy. SONOPULS zasilany był baterią 9V i generował sygnał o częstotliwości 3,5kHz oraz głośności powyżej 90dB. Uruchomienie alarmu polegało na wyrwaniu z obudowy trzpienia, przytwierdzonego łańcuszkiem do kieszeni lub torebki użytkownika.

Sonopuls – alarm osobisty dla chorych

Na początku lat 2000 biura przy ul. Kłobuckiej przeszły generalny remont. Nowoczesne wnętrza zwiastowały firmie świetlaną przyszłość. – Proces produkcji znaliśmy „od podszewki” i dzięki temu nasze wyroby utrzymywały bardzo dobre parametry. Ponadto, mieliśmy wiele pomysłów na wdrażanie nowych produktów. Potencjał był bardzo duży – przekonuje Ewa Mućko.

Niestety realia rynkowe okazały się dla CERAD-u brutalne i firma szybko popadła w kłopoty, z których już się nie podniosła. Rosnące koszty pracy oraz energii przy jednoczesnej, coraz silniejszej konkurencji z zagranicy sprawiły, że Zakłady Ceramiki Radiowej były skazane na upadek. Model biznesowy, wywodzący się z PRL okazał się niewydajny i CERAD podzielił los pozostałych przedsiębiorstw ze zjednoczenia Unitra.

W roku 2009 nastąpiła likwidacja spółki. Wkrótce budynki przy ulicy Kłobuckiej zostały wyburzone. Aktualnie na tych terenach znajduje się nowoczesne osiedle.

Budynek Cerad Unitra przed rozbiórką, Kłobucka 23

Brelok Unitra Cerad

Obecnie tradycję CERAD-u kontynuuje firma MPM ze Starachowic. W jej ofercie znajdują się zarówno same przetworniki piezo bez generatora jak i kompletne sygnalizatory, z różnymi funkcjami i dedykowane różnym zastosowaniom.